Het is weer zo ver. Poli-blabla-tiek. Prinsjesdag achter de rug, de dames en heren politici hebben weer goed van zich laten gelden waarbij een groot aantal zichzelf voor gek heeft gezet. Onze zoon Kenan van ondertussen al weer 11 jaar gedraagt zich bij tijd en wijle beter dan de gemiddelde Nederlandse politici.

En dan lees ik gisteren bovenstaande headline. “Imago probleem Timmermans” Nou, ik heb nieuws voor je…. niet alleen Timmermans leidt aan een imago probleem. Mijn moeder zei vroeger al van die lui op het rode pluche praten alleen naar hun eigen portemonnee. Weet je, als ik kijk naar de wereld problematiek en ik luistere dan naar dit oeverloos geklets heb ik eens geprobeerd om mijn ideeën hier neer te schrijven. Waar mogelijk heb ik gedaan aan (online) fact checken (hahaha is dat überhaupt een goed nederlandsch woord?) Dus als er iets staat wat feitelijk onjuist is, wees lief voor mij en laat het me weten.

Frans Timmermans: de man die liever gelijk heeft dan regeert

Frans Timmermans zegt dat hij premier wil worden. Hij zegt het zonder aarzeling, met de vanzelfsprekendheid van iemand die al jaren op het hoogste politieke toneel speelt. Maar wie zijn daden naast zijn woorden legt, kan zich moeilijk aan de indruk onttrekken dat hij iets anders belangrijker vindt dan de macht: het morele gelijk.

Want regeren is een ambacht van compromissen. Het is ruilen, slikken, en uiteindelijk beleid verdedigen dat nooit zo zuiver is als het verkiezingsprogramma. Het is het wekelijks wegpoetsen van relletjes in talkshows, het laveren tussen Kamermeerderheden en coalitieafspraken. Het is, kortom, vuile handen maken. En juist dáár wringt het bij Timmermans.

De man van de Green Deal is groot geworden in Brussel, waar idealen en lange termijnplannen tellen en de dagelijkse moddergevechten van het Binnenhof op veilige afstand blijven. Daar kun je internationale allure combineren met een moreel kompas, zonder dat boze kiezers je de volgende dag in een talkshow ter verantwoording roepen. Die stijl klinkt nog steeds door in Den Haag. Hij verklaart, vermaant, inspireert, maar onderhandelt zelden met de koortsachtige energie van iemand die koste wat kost een kabinet wil smeden.

Na de verkiezingen sprak hij over “inhoud boven macht”, een mooie zin die tegelijkertijd klinkt als een uitgestoken middelvinger naar iedere onderhandelaar die weet dat macht zelden zonder concessies komt. Hij stelde voorwaarden waar geen middelgrote partijleider lichtzinnig voor tekent. Het resultaat: de deur naar een kabinet bleef op een kier, maar de kans om daadwerkelijk in te stappen werd klein. Intussen groeit zijn fusiepartij GL/PvdA in de oppositie, vrij van de pijnlijke compromissen die regeren nu eenmaal vraagt.

Dat is een strategie die hij zelf nooit zo zal noemen, maar die doet denken aan de partijen die hij het felst bestrijdt. Ook rechtse populisten houden van de tribune, waar het applaus gratis is en het risico minimaal. De toon verschilt, de idealen verschillen, maar het comfort van de zijlijn is universeel.

Misschien wil Timmermans écht premier worden – maar alleen als hij dat kan zonder zijn groene en sociale geloofsbrieven te verloochenen. Het probleem is dat Nederland geen land is voor absolute overwinnaars. Wie hier wil regeren, moet buigen. Wie weigert te buigen, blijft roepen. En precies daar lijkt Timmermans zich, bewust of niet, steeds beter thuis te voelen.

En weet je wat ik nu zo grappig vind…. dit lijkt verdomd veel op een manier van politiek bedrijven waarvan hij bijvoorbeeld Wilders voortdurend beschuldigd.

Geert Wilders is een politicus die zelden om duidelijkheid verlegen zit. Zijn standpunten over immigratie zijn uitgesproken, zijn toon resoluut, en zijn achterban is groot maar blijft groeien. Met het 10-puntenplan van de PVV, waarin onder meer het sluiten van grenzen en het inzetten van het leger voor grensbewaking wordt voorgesteld, laat hij zien dat hij geen compromissen zoekt. Hij wil Nederland fundamenteel veranderen en velen lijken hem daarin te steunen.

Toch wringt er ook hier iets. Want terwijl Wilders spreekt als een man die klaar is om het land te leiden, handelt ook hij als iemand die liever aan de zijlijn blijft staan. Zijn uitspraken doen denken aan een leider die droomt van een Nederland onder zijn regie, een soort nationale CEO met carte blanche. Maar zijn politieke keuzes lijken eerder gericht op het behouden van oppositiemacht dan op het nemen van regeringsverantwoordelijkheid.

Dat roept ook bij hem vragen op. Waarom zou een politicus met zoveel momentum, met een electoraal mandaat dat groter is dan ooit, zich terughoudend opstellen bij kabinetsvorming? Waarom de voorkeur geven aan het roepen vanaf de tribune, als hij het speelveld mag betreden?

Het antwoord ligt misschien in de aard van zijn boodschap. Wilders’ kracht is zijn eenvoud: oneliners in duidelijke taal, heldere vijandbeelden, en een belofte van bescherming. Maar regeren vereist complexiteit. Het vraagt om compromissen, om het afwegen van belangen, om het verdedigen van beleid dat nooit iedereen tevreden stelt. En dat is precies waar zijn stijl botst met de realiteit van bestuur.

Ook op andere dossiers, zoals huisvesting en buitenlandse politiek, blijft de PVV vaag. Er is veel nadruk op cultuurbehoud en lastenverlichting, maar weinig concrete plannen voor woningbouw. De steun aan Oekraïne is uitgesproken, maar verder blijft het internationale vizier beperkt. Het lijkt alsof Wilders vooral wil reageren op wat hij afwijst, en minder wil bouwen aan wat hij voor zich ziet.

Dat maakt hem tot een paradoxale figuur: een politicus met een duidelijke missie, maar een onduidelijke route. Een leider die spreekt over het hervormen van Nederland, maar die de deur naar daadwerkelijke macht op een kier houdt. Misschien uit strategisch oogpunt. Misschien uit overtuiging. Maar het roept de vraag op: wil Wilders echt regeren, of wil hij vooral gehoord worden?

Maar goed, dit zijn momenteel twee van de meest krachtige personen in Den Haag. Had ik Nederland gewoond, had ik niet geweten waar op te stemmen op woensdag 29 oktober 2025. Ja, hier in het verre buitenland kan ik wel stemmen maar dit keer ga ik heel bewust niet stemmen. Want tja… waar moet je op stemmen? Ik heb nog eens gekeken naar een aantal andere politieke leiders. Sterke leiders? Hmmm…. tja…. nou…. euhm…. ik vind daar wat van.

Goed, bijvoorbeeld Dilan Yeşilgöz-Zegerius. De leider van de VVD heeft zich in recente maanden duidelijk gepositioneerd als een centrum-rechtse leider met een focus op vrijheid, veiligheid en verantwoordelijkheid. Hieronder een overzicht van haar standpunten en recente activiteiten met betrekking tot immigratie, huisvesting en buitenlandse politiek.

Wat is bijvoorbeeld haar standpunt (of dat van de VVD) over Immigratie en Asielbeleid? Yeşilgöz-Zegerius benadrukt de noodzaak om de instroom van migranten te beperken. Ze steunt de Asielnoodmaatregelenwet, die beoogt de asielinstroom te verminderen en de opvangcapaciteit te vergroten. Ze stelt dat de VVD altijd heeft gepleit voor maatregelen om de instroom te beperken en dat met de huidige rechtse meerderheid in het kabinet deze maatregelen eindelijk gerealiseerd kunnen worden.

Daarnaast heeft ze aangegeven dat de integratie van nieuwkomers essentieel is en dat er strengere eisen moeten komen voor integratie, zoals het leren van de Nederlandse taal en het respecteren van de Nederlandse waarden.

En hoe kijkt ze naar Huisvesting? Hoewel Yeşilgöz-Zegerius zich voornamelijk richt op immigratie en asielbeleid, is huisvesting een belangrijk onderwerp binnen de VVD. De partij pleit voor het versnellen van de woningbouw, het bevorderen van particuliere initiatieven en het verminderen van bureaucratische obstakels. Ze benadrukt dat er voldoende woningen moeten zijn voor zowel Nederlanders als nieuwkomers.

En de Buitenlandse Politiek? Bijvoorbeeld over Oekraïne. Yeşilgöz-Zegerius heeft zich uitgesproken voor voortdurende steun aan Oekraïne in de oorlog tegen Rusland. Ze stelt dat Oekraïne niet alleen vecht voor zijn eigen vrijheid, maar ook voor de veiligheid van Europa. Daarom blijft de VVD Oekraïne onverminderd steunen op militair, financieel, humanitair en politiek vlak.
En hoe kijkt ze naar Israël en Gaza. Met betrekking tot het conflict tussen Israël en Hamas heeft Yeşilgöz-Zegerius gepleit voor een snel staakt-het-vuren. Ze benadrukt de noodzaak om de Israëlische gijzelaars vrij te krijgen en te werken aan een beter perspectief voor de Gazanen.

Dilan Yeşilgöz-Zegerius presenteert zich als een serieuze en strategische leider die zich richt op het vormen van een stabiel rechts-liberaal kabinet. Ze wordt ondersteund door een professioneel team en vermijdt populistische benaderingen. Haar communicatie is doelgericht en gericht op inhoudelijke kwesties. Ze heeft duidelijke standpunten over immigratie, huisvesting en buitenlandse politiek, waarbij ze de nadruk legt op vrijheid, veiligheid en verantwoordelijkheid.

Vervolgens heb ik gekeken naar D66 en de huidige politiek leider van D66, Rob Jetten. Hij bekleedt deze functie sinds 12 augustus 2023 en is ook de lijsttrekker voor de Tweede Kamerverkiezingen van oktober 2025. Jetten was eerder minister voor Klimaat en Energie en is al langere tijd een prominent gezicht binnen de partij.

Hier is volgt overzicht van de actuele standpunten van Rob Jetten en D66 op de thema’s immigratie, huisvesting en buitenlandse politiek, inclusief hoe Jetten zich profileert in de publieke opinie:

D66 heeft recent een duidelijke koerswijziging ingezet op het gebied van Immigratie en Asielbeleid

•             Canadees model: D66 wil dat asielaanvragen voortaan buiten de EU worden behandeld. Alleen vluchtelingen die via officiële kanalen (zoals de VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR) worden uitgenodigd, mogen naar Nederland komen.

•             Controle over instroom: Jetten stelt dat het huidige systeem “stuk” is en pleit voor migratie “die we zelf in de hand hebben” in plaats van migratie “die ons overkomt”.

•             Aanpassing van verdragen: D66 wil internationale verdragen moderniseren zodat ze beter aansluiten bij de huidige migratie-uitdagingen. Dit is een opvallende breuk met hun eerdere terughoudendheid op dit punt.

•             Strenger tegen overlastgevers: Asielzoekers die overlast veroorzaken, moeten volgens Jetten in gesloten opvang worden geplaatst.

Huisvesting

D66 koppelt huisvesting sterk aan duurzaamheid en leefbaarheid:

•             Betaalbare woningen: De partij wil meer betaalbare huur- en koopwoningen bouwen, vooral voor starters en middeninkomens.

•             Sneller bouwen: D66 pleit voor het versnellen van woningbouwprojecten door minder bureaucratie en betere samenwerking tussen overheid en markt.

•             Duurzaam wonen: Er ligt veel nadruk op energiezuinige woningen, circulair bouwen en het vergroenen van woonwijken.

Hoewel deze punten in het verkiezingsprogramma staan, is het woningbouwplan minder prominent dan bijvoorbeeld klimaat of onderwijs.

Buitenlandse Politiek

•             Steun aan Oekraïne: Rob Jetten heeft zich uitgesproken voor blijvende steun aan Oekraïne, zowel militair als humanitair.

•             EU-samenwerking: D66 blijft een uitgesproken pro-Europese partij en wil nauwere samenwerking binnen de EU, ook op het gebied van migratie en klimaat.

•             Mensenrechten en democratie: De partij wil dat Nederland zich internationaal blijft inzetten voor mensenrechten, LHBTI+-rechten en persvrijheid.

 Hoe presenteert Rob Jetten zich?

•             Modern en verbindend: Jetten profileert zich als een jonge, energieke leider die bruggen wil slaan tussen progressieve idealen en praktische oplossingen.

•             Redelijk alternatief: Hij positioneert D66 als een middenpartij die niet meegaat in de polarisatie van de flanken, maar wel durft te hervormen.

•             Strakker in de regie: Zijn toon is de laatste maanden steviger geworden, vooral op migratie, waarmee hij hoopt kiezers aan te spreken die twijfelen tussen centrumlinks en centrumrechts.

Jetten lijkt zich bewust te zijn van het risico dat het debat wordt gedomineerd door partijen als PVV, VVD en BBB, en probeert D66 neer te zetten als een rationeel, menselijk én daadkrachtig alternatief.

Ook heb ik gekeken naar de actuele standpunten van Caroline van der Plas en haar partij BoerBurgerBeweging (BBB) op immigratie, huisvesting en buitenlandse politiek, inclusief hoe zij zich presenteert in de publieke opinie:

Immigratie en Asielbeleid

Ook de BBB heeft haar koers op migratie duidelijk aangescherpt:

•             Strenger asielbeleid: Migratie is een speerpunt in het verkiezingsprogramma. De partij wil grenscontroles opvoeren en verblijfsvergunningen intrekken van statushouders die terugreizen naar hun land van herkomst.

•             Misbruik tegengaan: BBB stelt dat het huidige systeem te veel ruimte laat voor misbruik en wil het draagvlak in de samenleving herstellen door de instroom te beperken.

•             Kritiek op internationale instanties: De partij is kritisch op de invloed van de Raad van State en wil hervormingen om politieke beïnvloeding te voorkomen.

Huisvesting

Hoewel huisvesting niet het centrale thema is voor BBB, zijn er enkele duidelijke lijnen:

•             Regionale spreiding: BBB wil dat woningbouw beter aansluit bij de behoeften van regio’s, en niet alleen op stedelijke groei focust.

•             Betaalbaarheid en leefbaarheid: De partij pleit voor betaalbare woningen in dorpen en kleinere gemeenten, zodat jongeren en ouderen daar kunnen blijven wonen.

•             Ruimte voor boeren en platteland: Huisvesting wordt ook gekoppeld aan het behoud van het landelijke karakter en de agrarische sector.

Buitenlandse Politiek

BBB is relatief terughoudend op het internationale toneel:

•             Pragmatisch en nuchter: De partij wil dat Nederland zich niet verliest in internationale ambities, maar zich richt op eigen belangen en voedselzekerheid.

•             Kritiek op EU-regelgeving: BBB is sceptisch over Europese bemoeienis, vooral als het gaat om landbouw, stikstof en migratie.

•             Steun aan Oekraïne: Caroline van der Plas heeft steun uitgesproken voor Oekraïne, maar BBB wil voorkomen dat Nederland “blind achter de EU aanloopt”.

Hoe presenteert Caroline van der Plas zich?

•             Authentiek en nuchter: Van der Plas profileert zich als een gewone Nederlander, wars van politieke jargon. Ze spreekt in begrijpelijke taal en benadrukt haar boerendochter-roots.

•             Vertrouwenspersoon van het platteland: Ze wil BBB neerzetten als de stem van mensen die zich niet gehoord voelen door de gevestigde politiek, vooral buiten de Randstad.

•             Geen ideoloog, maar een doener: In de publieke opinie wil ze overkomen als iemand die problemen praktisch aanpakt, zonder ideologische dogma’s.

Goed, ondanks dat ze in de huidige politieke peilingen bijna volledig verdwijnen kunnen ze in dit rijtje niet ontbreken vind ik. Over wie heb ik het? Nieuw Sociaal Contract (NSC). De huidige politiek leider van Nieuw Sociaal Contract (NSC) is Nicolien van Vroonhoven. Zij heeft het leiderschap overgenomen van Pieter Omtzigt, die op 18 april 2025 bekendmaakte dat hij zich per direct terugtrekt uit de landelijke politiek vanwege gezondheidsredenen.

Van Vroonhoven is voormalig CDA-Kamerlid en heeft zich de afgelopen jaren geprofileerd als een pleitbezorger van integer bestuur en sociale rechtvaardigheid. Haar leiderschap markeert een nieuwe fase voor NSC, dat sinds de verkiezingen van 2023 een belangrijke rol speelt in de Nederlandse politiek. De standpunten van Nicolien van Vroonhoven en haar partij Nieuw Sociaal Contract (NSC) op de drie belangrijke thema’s:

Immigratie en Asielbeleid

NSC kiest een voorzichtige en juridische benadering:

•             Geen automatische steun aan asielmaatregelen: Van Vroonhoven heeft aangegeven dat NSC pas een standpunt inneemt over nieuwe asielwetten na advies van de Raad van State. Bij een negatief oordeel wil NSC terug naar de tekentafel.

•             Kritiek op strafbaarstelling van illegaliteit: NSC twijfelt over plannen om illegaliteit en hulp aan uitgeprocedeerde asielzoekers strafbaar te stellen. Van Vroonhoven stelt dat het “niet past bij onze partij om hier zomaar een mening over te hebben”.

•             Respect voor rechtsstatelijke toetsing: NSC benadrukt dat juridische toetsing zwaarder weegt dan politieke druk. Dit botst soms met coalitiepartners zoals PVV en VVD, die sneller willen handelen.

Kortom: NSC wil migratie beheersen, maar niet ten koste van rechtsstatelijke zorgvuldigheid. Wat mij opvalt is dat als je naar een debat kijkt waar in NSC deelneemt dat dit ook een beetje een dooddoener wordt. Bij bijna elk controversieel punt verschuilen ze zich achter de rechtsstatelijke zorgvuldigheid.

Huisvesting

Hoewel minder prominent in de media, zijn er enkele duidelijke lijnen:

•             Regionale woningbouw: NSC wil dat woningbouw beter aansluit bij lokale behoeften, met aandacht voor leefbaarheid en infrastructuur.

•             Betaalbaarheid en transparantie: De partij pleit voor eerlijkere verdeling van woonruimte, en wil speculatie en overmatige marktwerking tegengaan.

•             Integrale aanpak: Huisvesting wordt bij NSC gekoppeld aan bredere thema’s zoals ruimtelijke ordening, mobiliteit en duurzaamheid.

Van Vroonhoven heeft zich hierover nog niet sterk geprofileerd, maar NSC volgt de lijn van Pieter Omtzigt: praktisch, transparant en gericht op lange termijn.

Buitenlandse Politiek

NSC is nuchter en terughoudend op het internationale toneel:

•             Steun aan Oekraïne: De partij steunt humanitaire en militaire hulp, maar wil dat Nederland kritisch blijft op EU-besluiten.

•             Geen ideologische buitenlandpolitiek: NSC wil dat Nederland zich niet verliest in internationale ambities, maar zich richt op eigen belangen, rechtsstaat en stabiliteit.

•             Versterking van diplomatie en defensie: De partij pleit voor een sterkere positie van Nederland binnen NAVO en EU, mits dit goed onderbouwd is.

Hoe presenteert Nicolien van Vroonhoven zich?

•             Rustig, juridisch en gewetensvol: Ze positioneert zich als een denker en hoeder van de rechtsstaat, eerder dan als een activist of ideoloog.

•             In de geest van Omtzigt: Van Vroonhoven wil NSC profileren als een partij die niet meegaat in politieke reflexen, maar eerst onderzoekt, toetst en dan beslist.

•             Verantwoordelijk en genuanceerd: Ze probeert over te komen als een betrouwbare bestuurder, die niet buigt voor populisme of partijpolitiek.

Dat maakt haar tot een tegenwicht in een polariserend landschap: niet luid, maar principieel. Niet snel, maar zorgvuldig. En mijns inziens verdwijnt ze daardoor in het verbale geweld van Wilders en Timmermans.

De naam is gevallen, het CDA. De huidige politiek leider en lijsttrekker van het CDA is Henri Bontenbal. Hij leidt de partij sinds 2023 en gaat ook de verkiezingen van oktober 2025 in als boegbeeld van het CDA.
Bontenbal staat bekend om zijn inhoudelijke stijl, met veel aandacht voor duurzaamheid, rentmeesterschap, en maatschappelijke verantwoordelijkheid. Hij probeert het CDA te positioneren als een partij van fatsoen en verbinding, in contrast met de meer polariserende geluiden in het politieke landschap.

En wat zijn zijn standpunten? Bijvoorbeeld over Immigratie en Asielbeleid; Het CDA onder leiding van Bontenbal kiest voor een menselijke maar strakke aanpak:

•             Grip op migratie: Bontenbal pleit voor robuuste, uitvoerbare wetten die het asielsysteem rechtvaardiger, humaner en effectiever maken.

•             Tegen strafbaarstelling van illegaliteit: Het CDA stemde tegen de PVV-wet die illegaal verblijf en hulp aan uitgeprocedeerde asielzoekers strafbaar stelt. Bontenbal noemde dit “een totaal onbegaanbare weg”.

•             Geen tweestatusstelsel: CDA verzet zich tegen het onderscheid tussen soorten vluchtelingen (oorlog vs. vervolging), omdat dit volgens de IND niet uitvoerbaar is.

•             Solidariteit én draagvlak: Bontenbal benadrukt dat Nederland mensen in nood moet helpen, maar ook recht moet doen aan de samenleving die hen opvangt.

Kortom: het CDA wil migratie beheersen, maar zonder afbreuk te doen aan rechtsstatelijke en humanitaire waarden.

En over Huisvesting

Hoewel minder prominent in het debat, zijn de CDA-standpunten helder:

•             Betaalbare woningen: Het CDA wil meer betaalbare koop- en huurwoningen, vooral voor starters en gezinnen.

•             Regionale spreiding: De partij pleit voor woningbouw buiten de Randstad, met aandacht voor leefbaarheid en infrastructuur.

•             Wonen als gemeenschapsvraagstuk: Bontenbal koppelt huisvesting aan sociale cohesie en gemeenschapszin, niet alleen aan marktwerking.

Zijn benadering is klassiek christendemocratisch: bouwen voor mensen, niet voor rendement.

En de Buitenlandse Politiek

Het CDA kiest voor een stabiele, pro-Europese koers:

•             Steun aan Oekraïne: Bontenbal is uitgesproken in zijn steun voor Oekraïne, zowel militair als humanitair.

•             NAVO en EU als pijlers: De partij ziet internationale samenwerking als essentieel voor veiligheid, klimaat en migratie.

•             Waarden boven belangen: CDA wil dat Nederland zich inzet voor mensenrechten, democratie en religieuze vrijheid wereldwijd.

De buitenlandse politiek van het CDA is principieel en diplomatiek, met oog voor stabiliteit en solidariteit.

Hoe wil Henri Bontenbal zich presenteren?

•             Inhoudelijk en gewetensvol: Bontenbal profileert zich als een leider die nadenkt voordat hij spreekt, en die zijn keuzes baseert op waarden en uitvoerbaarheid.

•             Tegen populisme: Hij verzet zich tegen snelle, simplistische oplossingen en noemt het “geblunder” als partijen wetten aannemen die niet uitvoerbaar zijn.

•             Verbindend en bescheiden: In interviews benadrukt hij dat leiderschap gaat om dienstbaarheid, niet om ego.

In de publieke opinie wil Bontenbal overkomen als een fatsoenlijke, betrouwbare bestuurder, iemand die het land wil leiden met verantwoordelijkheid en compassie, niet met bombast.

En de laatste partij waar je volgens de meest recente peilingen niet om heen kan is JA21. De huidige politiek leider van JA21 is Joost Eerdmans. Hij is ook de lijsttrekker voor de Tweede Kamerverkiezingen van 29 oktober 2025.
Eerdmans is medeoprichter van JA21 en staat bekend om zijn conservatief-liberale koers, met nadruk op strengere immigratiemaatregelen, bestuurlijke efficiëntie en behoud van Nederlandse waarden. Hij blijft het gezicht van de partij, ondanks dat JA21 in de Kamer een eenmansfractie is gebleven sinds de vorige verkiezingen.

Joost Eerdmans en zijn partij JA21 hanteren duidelijke, uitgesproken standpunten op de thema’s immigratie, huisvesting en buitenlandse politiek. Hier is een overzicht van hun visie en hoe Eerdmans zich profileert:

Op het gebied van Immigratie en Asielbeleid

JA21 pleit voor een streng maar rechtvaardig asielbeleid, geïnspireerd op het Deense model. De belangrijkste punten:

•             Asielstop: JA21 wil een tijdelijke stop op asielmigratie om de druk op voorzieningen te verlichten.

•             Beperking gezinshereniging: Alleen ouders zouden nog in aanmerking komen, wat botst met het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens.

•             Afhandeling buiten de EU: Asielaanvragen moeten zoveel mogelijk buiten Europa worden behandeld.

•             Modernisering van verdragen: Internationale verdragen moeten worden aangepast om nationale controle terug te krijgen.

•             Beperking arbeids- en studiemigratie: Alleen kennismigranten voor sectoren als zorg en technologie zijn welkom.

Eerdmans ziet migratie als de grootste oorzaak van bevolkingsgroei en woningnood, en waarschuwt voor de druk op sociale voorzieningen maar op een duidelijke oplossing heb ik hem niet kunnen betrappen.

Huisvesting

JA21 koppelt woningnood direct aan migratie. Hun voorstellen:

•             Voorrang voor starters uit de buurt: Jongeren moeten sneller kunnen samenwonen.

•             Meer seniorenwoningen en herintroductie van bejaardenhuizen: Om de dubbele vergrijzing op te vangen.

•             Betaalbare woningen: Minder regeldruk en meer ruimte voor bouwen.

Buitenlandse Politiek

Hoewel minder prominent in hun programma, zijn er enkele duidelijke lijnen:

•             Soevereiniteit voorop: JA21 wil minder invloed van de EU en meer nationale zeggenschap.

•             Opvang in de regio: Vluchtelingen moeten zoveel mogelijk in hun eigen regio worden opgevangen.

•             Samenwerking met gelijkgestemde landen: Voor hervorming van verdragen en grensbewaking.

Hoe presenteert Joost Eerdmans zich?

Joost Eerdmans profileert zich als een nuchtere, daadkrachtige leider met een conservatief-liberale inslag. Zijn stijl:

•             Direct en pragmatisch: Hij vermijdt ideologische retoriek en focust op praktische oplossingen.

•             Zorgzaam maar streng: Hij benadrukt dat streng beleid nodig is om de verzorgingsstaat te behouden.

•             Voor de gewone Nederlander: Hij spreekt vaak over jongeren, ouderen en werkenden die in de knel komen door beleid dat volgens hem te veel gericht is op migranten of bureaucratie.

Zijn publieke imago is dat van een redelijke rechtse stem: niet radicaal, maar wel uitgesproken. Hij wil overkomen als iemand die problemen benoemt zonder te polariseren, en die veiligheid, betaalbaarheid en nationale controle centraal stelt.

Kijkend naar de publieke imago van Eerdmans, in Groningen heeft hij in Groningen écht geen vrienden gemaakt tijdens de laatste APB.

Joost Eerdmans, leider van JA21, heeft zich namelijk heel duidelijk uitgesproken vóór het hervatten van gaswinning in Groningen, zij het onder voorwaarden. Zijn standpunt is als volgt:

Standpunt over gaswinning in Groningen

•             Gaswinning hervatten: Eerdmans noemt het definitief sluiten van de Groningse gasputten “de blunder van de eeuw”. Hij wil de winning beperkt, maar zo spoedig mogelijk hervatten.

•             Voorwaarde: herstel eerst: Volgens hem moet dit pas gebeuren nadat de hersteloperatie voor alle getroffenen in Groningen is afgerond.

•             Redenen voor hervatting:

•             Geopolitieke afhankelijkheid: Minder afhankelijk worden van Russisch gas.

•             Economische waarde: Hij wijst op een gasbel van “700 miljard euro” en de hoge gasprijzen.

•             Kritiek op sluiting: Hij vindt dat Nederland zichzelf tekortdoet door een waardevolle energiebron te negeren, zeker in tijden van internationale spanningen.

Natuurlijk lokte dat hevige reactiesuit.

•             Felle kritiek van andere partijen: SP, D66, GroenLinks-PvdA en BBB verweten Eerdmans dat hij geen oog heeft voor het leed van de Groningers en het broze vertrouwen in de overheid.

•             Parlementaire enquête: De commissie concludeerde dat het vertrouwen van Groningers stelselmatig is miskend. Eerdmans zegt die bevindingen te erkennen, maar blijft bij zijn standpunt.

•             Symbolische clash: SP-Kamerlid Jimmy Dijk citeerde het Groningse lied van Ede Staal om Eerdmans te confronteren met het sentiment in de regio.

Eerdmans presenteert zijn visie als realistisch en economisch verstandig, maar zijn voorstel wordt door velen gezien als politiek riskant en gevoelloos richting de Groningse bevolking en dat onderschrijf ik volkomen. Hij probeert zich te positioneren als iemand die de nationale belangen vooropstelt, zelfs als dat controversieel is.

Ook heb ik geprobeerd om mijn eigen mening hier onder woorden te brengen. Dus mijn Standpunten over Europa, Veiligheid, Migratie en Sociale Voorzieningen. (let op, dit is dus mijn mening!)

Ik vind dat Europa Oekraïne actief moet blijven steunen, zowel financieel als militair. Indien noodzakelijk denk ik dat ook een fysieke aanwezigheid van Europese troepen op de grond gerechtvaardigd kan zijn om de soevereiniteit en veiligheid van Oekraïne te waarborgen.

Wat betreft het conflict in Israël en Gaza, word ik diep geraakt door het menselijk leed dat daar plaatsvindt. Ik ben van mening dat de internationale gemeenschap krachtig moet optreden tegen ernstige schendingen van mensenrechten, ook al is het soms lastig om precies te bepalen welke acties het meest effectief zijn. Het verdriet dat ik voel over de situatie benadrukt voor mij hoe belangrijk het is dat de wereld solidair is en verantwoordelijkheid neemt.

Tegelijkertijd vind ik dat Nederland zijn grenzen verstandig moet beheren. Het is belangrijk om kinderen die medische hulp nodig hebben op te vangen en te beschermen. Voor andere migranten vind ik dat er strengere regels moeten gelden:

Economische vluchtelingen: onmiddellijk terugsturen.

Vluchtelingen die in hun land daadwerkelijk in gevaar zijn (bijvoorbeeld vanwege religie of seksuele geaardheid): een kans van maximaal twee jaar om te integreren. Lukt dit niet, dan moeten zij terugkeren.

Gezinshereniging: alleen partner en kinderen. Andere verzoeken moeten worden geweigerd.

Op het gebied van huisvesting vind ik dat Nederlanders eerst aan de beurt moeten komen bij de toewijzing van woningen, zodat het huidige tekort eerlijker wordt verdeeld.

Daarnaast ben ik van mening dat onderwijs en gezondheidszorg cruciaal zijn en dat er in deze sectoren stevig geïnvesteerd moet worden. Iedereen verdient toegang tot goed onderwijs en goede medische zorg, want dit is de basis voor een sterke en gezonde samenleving.

De Noodzaak van Bestuurlijke Moed

De Nederlandse politiek van dit moment wordt gekenmerkt door een diepgewortelde vrees voor de ‘vuile handen’ van het regeren. De twee meest invloedrijke sterke leiders, Frans Timmermans en Geert Wilders, vertegenwoordigen elk op hun eigen manier de neiging om het comfort van het absolute gelijk te verkiezen boven de last van het werkbare compromis. Bij de een manifesteert zich dat als hooghartig moralisme, bij de ander als onverzettelijke oppositie.

De ware uitdaging ligt bij het midden: de partijen die zich wel opwerpen als serieuze bestuurders, maar dreigen te verdrinken in hun eigen genuanceerde rechtsstatelijke zorgvuldigheid of inhoudelijke bescheidenheid. De kiezer, en daarmee het land, wordt niet geholpen door leiders die het debat winnen, maar de problemen laten liggen.

Nederland heeft geen behoefte aan ideologen die onwrikbaar aan de zijlijn blijven staan, of aan bestuurders die zich verschuilen achter juridische voorbehouden. Wat nodig is, is bestuurlijke moed: de wil om de complexe, ongemakkelijke waarheid te omarmen. De moed om te zeggen dat we tegelijk solidair én realistisch moeten zijn, dat we rechtsstatelijk én daadkrachtig moeten handelen.

Zolang de leiders blijven weigeren de werkelijkheid in al haar complexiteit aan te gaan – zolang ze blijven dromen van een onmogelijk perfecte overwinning, zal de crisis van de uitvoerbaarheid voortduren. De vraag is niet langer wat deze leiders willen, maar hoeveel ze bereid zijn op te geven van hun eigen comfort om het land daadwerkelijk te leiden. De urgentie van de woningnood, de migratiekwestie en de noodzaak tot internationale stabiliteit is te groot om nog langer op antwoord te wachten. De tijd van de tribune is voorbij; het is tijd om het veld te betreden.