Helpen of Helpen? Nederland en de Energieparadox

Nederland wil Oekraïne helpen met het herstellen van haar energie-infrastructuur, en dat is bewonderenswaardig. Het leed en de verwoesting die het land ondergaat door de oorlog zijn nauwelijks te bevatten. Mensen zitten daar in de kou, zonder elektriciteit, in een situatie die wij ons hier nauwelijks kunnen voorstellen. Onze humanitaire verplichting om te helpen is duidelijk. Maar is het niet ironisch dat we tegelijkertijd in eigen land een energiecrisis hebben die voor onze burgers steeds meer voelbaar wordt?

Een overbelast netwerk dicht bij huis

Terwijl Nederlandse netbeheerders miljarden investeren om ons eigen netwerk uit te breiden, worstelen burgers en bedrijven met wachttijden van maanden, soms zelfs jaren, voordat ze worden aangesloten. Nieuwe woningen worden opgeleverd zonder elektriciteitsaansluiting. Bedrijven die willen verduurzamen lopen tegen een muur aan omdat het netwerk de toename van zonnepanelen, laadpalen en warmtepompen niet aankan. Het resultaat? Frustratie en stagnatie. Het overvolle netwerk is een probleem van vandaag, terwijl oplossingen pas over jaren effect zullen hebben.

Hoe kan het dan dat we tegelijkertijd middelen, expertise en waarschijnlijk geld naar Oekraïne sturen om hun netwerk op te bouwen? Begrijp me niet verkeerd: Oekraïne heeft onze hulp hard nodig. Maar moeten wij onze beperkte capaciteit inzetten in een ander land terwijl ons eigen huis in brand staat?

Balanceren op een dunne draad

Het is niet de keuze tussen óf Oekraïne helpen óf onze eigen problemen oplossen. Beide zijn nodig, maar de balans lijkt zoek. Wanneer je aan Nederlanders uitlegt dat hun wachttijd voor een stroomaansluiting niet korter wordt omdat middelen naar het buitenland gaan, voed je niet alleen frustratie, maar ook een gevoel van onrecht. Mensen vragen zich af waarom zij in de kou moeten staan, terwijl elders de stekker wordt ingeplugd.

Hier speelt ook een politieke dimensie. Nederland wil internationaal laten zien dat het solidair is, dat het een partner is om op te rekenen. Maar solidariteit mag niet ten koste gaan van je eigen bevolking. Hoe geloofwaardig is een overheid die elders energievoorzieningen wil herstellen terwijl haar eigen burgers in energienood verkeren?

Een oplossing met visie

Wat we nodig hebben, is een visie die verder gaat dan de internationale schijnwerpers. Nederland moet haar verantwoordelijkheid nemen voor haar eigen energienetwerk, zonder daarbij haar steun aan Oekraïne te verwaarlozen. Dit betekent duidelijke communicatie, realistische prioriteiten en vooral: het oplossen van problemen in eigen huis voordat we onze hulp elders maximaliseren.

Want laten we eerlijk zijn: hoe kunnen we een ander redden als we zelf verdrinken? Helpen is goed, zelfs noodzakelijk. Maar helpen begint thuis.